پوسیدگی دندان و راه های پیشگیری از آن
علل پوسیدگی دندان می تواند ناشی ازعفونت باکتری هایی که به تعداد زیاد در دهان یافت می شوند، باشد. آنها خود را به صورت پلاک دندانی به دندان می چسبانند، رسوبی که به مینای دندان می چسبد. رشد آنها توسط قندی که از آن تغذیه می کنند و به اسید تجزیه می شوند، کمک می کند. این رسوب به مینای دندان حمله می کند، ماده سخت دندان را از بین می برد و در دراز مدت حفره ای را حفر می کند. قندها یکی از عوامل اصلی حمله به مینای دندان هستند. در واقع، باکتری های موجود در دهان، عمدتاً باکتری استرپتوکوک موتانس و لاکتوباسیل ها، قندها را به اسید تجزیه می کنند. آنها به اسیدها، ذرات غذا و بزاق متصل می شوند و پلاک دندانی را تشکیل می دهند که باعث پوسیدگی دندان می شود. مسواک زدن این پلاک را از بین می برد.
پوسیدگی دندان که بسیار شایع است، دندان های شیری (دندان شیری پوسیدگی را حتی اگر بیفتد باید مراقبت شود) و دندان های دائمی را درگیر می کند. آنها تمایل دارند به دندان های آسیاب و پرمولرها برسند که تمیز کردن آنها هنگام مسواک زدن دشوارتر است. حفره ها هرگز به خودی خود بهبود نمی یابند و می توانند منجر به از دست دادن دندان شوند. بنابراین برای نگه داری بهتر دندان باید اول علل پوسیدگی دندان را بشناسیم تا به موقع بتوانیم از بروز آن چلوگیری کنیم.
پوسیدگی دندان و علائم
همانطور که علل پوسیدگی دندان ، مختلف است علائم آن نیز تغییر می کند و به ویژه به مرحله تکامل پوسیدگی و محل آن بستگی دارد. در همان ابتدا، زمانی که مینای دندان تنها آسیب می بیند، حفره می تواند بدون درد باشد.
شایع ترین علائم عبارتند از:
در کنار آگاهی از علل پوسیدگی دندان، باید به علائم آن نیز آگاه باشید. علائم پوسیدگی دندان عبارتند از:
- درد دندان، که با گذشت زمان بدتر می شود.
- دندان های حساس
- درد شدید هنگام خوردن یا نوشیدن چیزی سرد، گرم، شیرین
- درد هنگام گاز گرفتن
- لکه قهوه ای روی دندان
- چرک اطراف دندان
اگر دوست دارید اطلاعات بیشتری درباره علت درد دندان کسب کنید، پیشنهاد می کنیم خواندن مقاله لینک شده را از دست ندهید.
علل پوسیدگی دندان
بسیاری از افراد با وجود اینکه به طور مرتب مسواک می زنند، نخ دندان می کشند و بهداشت دهان و دندان ها را رعایت می کنند ممکن است دچار پوسیدگی دندان شوند. علل پوسیدگی دندان شامل دو مورد می باشد:
بزاق دهان
اصلی ترین عامل در بررسی علل پوسیدگی دندان، بزاق دهان است. در حالت کلی دو نوع بزاق وجود دارد. نوع اول بزاقی که رقیق می باشد که اصطلاحا به آن بزاق سروزی گفته می شود که شویندگی بیشتری در دهان ایجاد می کند و باعث می شود که هم دندان ها و هم سطح زبان تمیزتر باشد. بزاق نوع دوم هم بزاقی با غلظت بیشتر می باشد که بزاق موکوسی نامیده می شود که به دلیل غلظت بیشتر سبب می شود میزان شویندگی دندان ها کمتر باشد که در نتیجه میزان پوسیدگی دندان نیز بیشتر شود.
همچنین کاهش میزان بزاق در دهان باعث پوسیدگی دندان می شود. از عواملی که باعث کاهش بزاق در دهان می شوند عبارتند از برخی بیماری ها، مصرف داروهایی خاص مانند داروهای کاهش دهنده فشارخون، داروهای ضد افسردگی، داروهای آرامبخش یا خواب آور. همه این عوامل از باعث کاهش بزاق دهان و به طبع آن از علل پوسیدگی دندان می باشد. علاوه بر آن افزایش سن نیز باعث کاهش بزاق دهان می شود یا باز ماندن دهان در طول شب هم می تواند سبب خشکی دهان شود. راه حل افزایش میزان بزاق دهان استفاده از آدامس های بدون قند، نوشیدن آب و از همه مهمتر استفاده مرتب از مسواک و نخ دندان می باشد.
ژنتیک فرد
ژنتیک تعیین کننده جنس دندان و میزان بزاق دهان است. طبق تحقیقات صورت گرفته ژنتیک در میزان میل فرد به جذب مواد قندی تاثیر می گذارد که هرچه میزان قند در دهان افزایش یابد، آنزیم هایی که باکتری ها را تولید می کنند اسیدی تر می شوند و باعث می شود به تدریج مینای دندان از بین برود. بنابراین یکی از مهمترین گزینه ها در بین علل مختلف پوسیدگی دندان، فاکتور ژنتیک فرد است. به همین دلیل خیلی از افراد می گویند که ژنتیکی جنس دندان بدی دارند.
قند موجود در غذاها
حفره ها به دلیل قند موجود در غذا و عمل باکتری ها در دهان ایجاد می شوند. این باکتری ها در پلاک دندانی، ماده ای سفید رنگ که حاوی بزاق و ذرات غذا نیز می باشد، متمرکز می شوند.
چه غذا هایی باعث ایجاد حفره می شود؟
- شیرینی ها: قند زیادی دارند و به دندان های شما می چسبند.
- غذاهای اسیدی: مصرف منظم مرکبات، گوجه فرنگی، سرکه یا سایر مواد غذایی سرشار از ترکیبات اسیدی به فرسایش مینای دندان کمک می کند.
پوسیدگی دندان چگونه به وجود می آید؟
با علل پوسیدگی دندان آشنا شدیم. حال باید بیان کنیم که پوسیدگی دندان شامل چندین حالت می باشد. ممکن است بر روی دندان تغییر رنگ ایجاد شود، در شیارهای باریک و عمیق حفره ایجاد شود، مینا و عاج دندان از بین برود و در نهایت گرما و سرما از طریق این حفره به پالپ دندان منتقل می شود. در نهایت نمی توان روی ژنتیک یا میزان بزاق دهان تغییراتی را ایجاد نمود و بهترین راه برای جلوگیری از پوسیدگی دندان رعایت بهداشت دهان، استفاده منظم از مسواک و نخ دندان می باشد.
عوارض پوسیدگی دندان
حال که علل پوسیدگی دندان و علائم آن راشناختید باید بگوئیم که پوسیدگی دندان سبب بروز عوارض بسیاری مانند: از بین رفتن دندان ها، بهم خوردن دندان ها یا عوارض گوارشی می شود که عامل میکروبی دارد.
آیا ایجاد حفره جدی است؟
حفره ها می توانند عواقب جدی بر روی دندان ها و به طور کلی سلامت داشته باشند. برای مثال می‌تواند باعث درد شدید، آبسه دندان شود که گاهی با تب یا تورم صورت همراه است، مشکلات جویدن و تغذیه، شکستن یا افتادن و عفونت دندان ها.
چگونه از پوسیدگی پیشگیری کنیم؟
- صبح و شب دندان های خود را به مدت دو دقیقه مسواک بزنید. از یک برس نرم استفاده کنید و حرکات چرخشی را در هر طرف دندان انجام دهید. هر سه ماه یکبار برس را تعویض کنید.
- حداقل یک بار در روز، بهتر است با نخ دندان، یا در غیر این صورت با کمک خلال دندان، برس مخصوص یا با جت آب تمیز، فاصله ها را تمیز کنید.
- از خمیردندان حاوی فلوراید (که سختی مینای دندان را تقویت می کند) یا از نمک فلورایددار در رژیم غذایی استفاده کنید (به استثنای مناطقی که آب آشامیدنی دارای فلوراید است).
- می توانید بعد از ناهار آدامس بدون قند بجوید. آنها به جابجایی مواد غذایی گیر کرده بین دندان ها کمک می کنند و تولید بزاق را تحریک می کنند که به کاهش خطر پوسیدگی کمک می کند.
- از مصرف غذاهای شیرین بین وعده های غذایی خودداری کنید.
- حداقل سالی یک بار توسط دندانپزشک معاینه شوید.
تشخیص پوسیدگی دندان
با دانستن علل پوسیدگی دندان و علائم آن نمی توانید به راحتی آن را تشخیص دهید. تشخیص پوسیدگی باید توسط دندانپزشک انجام می شود زیرا حفره اغلب با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیست. پزشک از درد و حساسیت دندان می پرسد. اشعه ایکس می تواند وجود یک حفره را تایید کند.
درمان پوسیدگی دندان
برای درمان پوسیدگی دندان معمولا دندانپزشک از روش هایی مانند ترمیم دندان یا عصب کشی دندان ها استفاده می کند. جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره درمان پوسیدگی دندان می توانید با شماره های مندرج در سایت دکتر شیرین مددی دندانپزشک زیبایی در اهواز تماس حاصل فرمایید.
یک نکته ضروری برای جلوگیری از پوسیدگی دندان این است که دندان های خود را در اسرع وقت بعد از هر وعده غذایی مسواک بزنید، بدون اینکه فراموش کنید مسواک خود را مرتباً با خمیر دندان حاوی فلوراید عوض کنید. استفاده از نخ دندان بین دندانی به شدت توصیه می شود.
سخن آخر
امیدواریم با خواندن این مقاله اطلاعات مفیدی درباره علل پوسیدگی دندان کسب کرده باشید. در صورت نیاز می توانید با درج دیدگاه خود در کادر زیر اطلاعات خود را با ما به اشتراک گذاشته و یا سوالاتتان را بپرسید. همچنین برای ارتباط بیشتر با دکتر شیرین مددی می توانید از طریق صفحه اینستاگرام اقدام یا با دیدن فیلم های کانال آپارات دکتر، اطلاعات مفیدی در حوزه دندانپزشک زیبایی کسب کنید.
