علت فرو رفتن دندان
فرو رفتن دندان صدمه ای است که باعث فرو رفتن دندان در حفره آلوئول می شود. احتمال رویش و تصحیح خود به خود موقعیت دندان درد، دندان های فرو رفته با اپکس وجود دارد. این دندان ها در صورتی که میزان فرو رفتگی کم باشد می توانند تحت نظر و پیگیری توسط دندانپزشک زیبایی قرار گیرند .در دندان های فرو رفته با آپکس بسته احتمال نکروز تقریبا 100 درصد است . گرچه گزارشاتی بر رویش خود به خود این دندان ها وجود دارد . لازم است دسترسی کافی جهت تراش حفره دسترسی داشته باشیم . بنابراین در مواردی که اینتروژن زیاد است بهتر است توسط نیروهای ارتودنسی دندان در مدت 2-3 هفته در دسترس قرار گیرد در غیر اینصورت نکروز ایجاد شده سبب تحلیل وسیع دندان خواهد شد.
برای شروع پیشنهاد میکنیم مقاله علت درد دندان چیست را مطالعه بفرمائید.
خروج کامل دندان
مهمترین مساله در موقعیت درمان این دندان ها حفظ و سلامت سلول های پریودنتال لیگامنت است . به همین دلیل دندان باید فورا در محل قرار داده شود . در صورت عدم امکان تا رسیدن به مطب دندانپزشکی در محلول فیزیولوژیک مناسب نگهداری شود . اگر دندان بیش تر از 60 دقیقه در محیط خشک قرار گیرد، پروگنوز دندان به شدت تحت تاثیر قرار می گیرد . مطالعات نشان داده است که سلول های PDL در محیط فیزیولوژیک در زمان های طولانی تر زنده می ماند .
در دندان هایی با اپکس بسته که کمتر از 60 دقیقه در محیط خشک نگهداری شده اند ، دندان پس از شستشوی ملایم سریعا ریپلنت و اسپلینت می شود . چون احتمال نکروز دندان خارج شده با آپکس بسته 100 درصد است . یک هفته بعد از اسپلینت و قبل از برداشتن ان، دندان درمان عصب شده و با هیدروکسید کلسیم به مدت یک هفته پر می شود . پس از گذشت یک هفته می توان دندان را با گوتا پرکا پر کرد .
اکر دندان در محیط خشک بیشتر از 60 دقیقه باقی بماند به علت از بین رفتن سلول های PDL و بالا رفتن احتمال بروز التهاب، به مدت 20 دقیقه در محلول NaF غوطه ور می شود . سپس دندان به مدت 4 هفته اسپلینت می گردد . دندان شیری خارج شده به دیلل احتمال آسیب به جوانه دندان دایمی نباید ریپلنت شود . بنابراین لازم است عوارض ایجاد شده احتمالی و چگونگی تفسیر و کنترل آن را بدانیم .
نکروز دندان
نکروز پالپ پدیده شایعی به دنبال صدمات دندانی می باشد که البته در ترومای مختلف احتمال بروز متفاوتی دارد به عنوان مثال در دندان با آپکس بسته که دچار اینتروژن شده احتمال نکروز تقریبا 100 درصد است . در حالیکه در دندان دچار کوفتگی این احتمال به منفی 3 درصد می رسد .
راه های تشخیص نکروز
درصدمات و در شرایطی که احتمال نکروز صد در صد نیست، دندان تحت پیگیری قرار می گیرد . در صورت ایجاد نکروز در دندان، رادیولوسنسی در رادیوگرافی دندان طی 2-3 هفته بعد نکروز قابل رویت است .
علائم کلینیکی مانند ایجاد فیستول تشخیص را قطعی می کند . با این حال قابل اعتماد ترین نشانه نکروز پالپ ضخیم نشدن دیواره های عاجی و توقف تکامل ریشه در مقایسه با دندان های همسان آسیب ندیده می باشد .
درمان
به طور متداول با تشخیص نکروز دندان، بر حسب میزان تکامل ریشه ممکن است اپکسیفیکاسیون یا اندو شود . با این حال مشکلاتی در درمان ریشه های نابالغ وجود دارد که طول مدت طولانی درمان و پیگیری های متوالی جهت تجدید هیدروکسید کلسیم می باشد . گذشته از احتمال شکست درمان و ایجاد تحلیل های التهابی یا انکیلوز ، در صورت درمان موفق اپکسیفیکاسیون نیز دندانی با دیواره های ضعیف بر جا می ماند که مستعد شکستن می باشد به همین دلیل دو راه جایگزینی جهت درمان دندان های نابالغ نکروز پیشنهاد می شود که شامل:
- استفاده از MTA
- تجدید عروقی پالپ غیر زنده Revascularization necrotic pulp
دندان های شیری نوزادان معمولا از 6 ماهگی ظاهر می شوند. این دندان شیری از دندان های موقتی تشکیل شده است که ساختاری مشابه دندان های دائمی دارند. با این حال وقتی دندان شیری می افتد، ریشه آن هرگز قابل مشاهده نیست. این به دلیل پدیده ریزالیز است که به ریشه دندان اجازه جذب می دهد.